Łyna jest rzeką o zmiennym charakterze – przepływa przez wiele Jezior (szczególnie na początku swojego biegu), tworzy liczne meandry i przepływa przez zapory i progi wodne (elektrownia wodna “Łyna” w Olsztynie, elektrownia wodna w Brąswałdzie), natomiast w dolnym odcinku, zwłaszcza po przekroczeniu granicy z Rosją, jej nurt uspokaja się. Łyna w znacznej części pozwala na bardzo spokojne niewymagające dużej sprawności spływy kajakowe, jednak chcą przepłynąć dłuższe odcinki rzeki należy brać pod uwagę potrzebę przenoszenia kajaka.

Łyna od wieków pełniła ważną rolę w dziejach regionu, wpływając na osadnictwo, gospodarkę i militarne losy Warmii i Prus. W okresie średniowiecza nad jej brzegami wznoszono liczne zamki obronne, takie jak: 

Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie – zbudowany w XIV wieku, strzegł szlaku handlowego z Warszawy do Królewca.

Zamek w Lidzbarku Warmińskim – dawna siedziba biskupów warmińskich, jeden z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce.

Rzeka służyła również jako szlak transportowy – spławiano nią drewno, zboże i inne towary w kierunku Bałtyku. Łyna stała się ważnym elementem rozwoju przemysłowego regionu. Wykorzystywano jej wodę do napędzania młynów, tartaków i małych elektrowni wodnych. W miejscowości Łyński Młyn (niedaleko źródeł rzeki) znajduje się młyn wodny. W późniejszych czasach (XVIII wiek) wybudowano wiele żelbetowych elektrowni wodnych (m.in. Olsztyn, Brąswałd)

Dolina Łyny to prawdziwy raj dla miłośników przyrody. Rzeka przepływa przez liczne obszary chronione, w tym między innymi: rezerwat przyrody „Las Warmiński” – chroniący fragmenty starodrzewu i rzadkie gatunki roślin oraz obszar Natura 2000 “Dolina Środkowej Łyny-Smolajny” – mający na celu ochronę siedlisk ptaków i ryb. W wodach Łyny żyje wiele gatunków ryb, w tym: pstrąg potokowy, lipień, kleń, szczupak. W dolinie rzeki występują również bobryoraz liczne ptaki, takie bociany czaple i łabędzie.

Spływy kajakowe Łyną to jedna z najpopularniejszych form aktywnego wypoczynku w regionie. Rzeka oferuje różnorodne odcinki, od spokojnych fragmentów dla początkujących po bardziej wymagające, z przeszkodami w postaci zwalonych drzew czy bystrzy. Najbardziej atrakcyjne odcinki to między innymi: trasa w kierunku źródeł Łyny (Brzeźno Łyńskie), trasa do jez. Łańskiego (Kurki/Ząbie), trasy w kierunku Olsztyna z Rusi. Trasy w kierunku Olsztyna z Bartąga. Trasa w Olsztynie Kortowo – park podzamcze – elektrownia wodna “Łyna” oraz najbardziej popularna na kajaki w Olsztynie trasa z parku podzamcze (od wodospadu) – do elektrowni wodna “Łyna”w lesie miejskim.

Łyna przyciąga turystów różnorodnymi atrakcjami – od spływów kajakowych po piesze i rowerowe wędrówki śladami historii. Wzdłuż rzeki przebiega Szlak Kopernikowski, który łączy miejsca związane z Mikołajem Kopernikiem. Można też wybrać się na wycieczkę rowerową „Green Velo”, prowadzącą przez najpiękniejsze zakątki Warmii.

Łyna to nie tylko rzeka – to symbol Warmii, świadectwo historii i oaza dzikiej przyrody. Jej wartość wykracza poza funkcje gospodarcze, stając się miejscem, gdzie natura splata się z kulturą. Dzięki staraniom ekologów i lokalnych społeczności Łyna wciąż zachowuje swój unikalny charakter, oferując niezapomniane wrażenia turystom i będąc domem dla wielu gatunków roślin i zwierząt.